Afgelopen weekend maakte ik op uitnodiging van Beleef Friesland een reisje door de provincie met als thema: Beleef Friesland: water en méér! Tijdens deze reis wilde Beleef Friesland laten zien wat Friesland zoal te bieden heeft, op het gebied van watersport, maar ook wat er in de watersportgebieden nog meer te beleven valt. Friesland.blog.nl verzamelde tien tips voor jou over wat er te doen valt in deze provincie die deze week online komen. Deel 1: het Skûtsjemuseum in Earnewâld.
Enthousiast worden we ontvangen door vrijwilligers van het Skûtsjemuseum in Earnewâld. Het is nog niet zo lang geleden dat deze vrijwilligers een prijs in ontvangst namen van de gemeente Tytsjerksteradiel: de Kultuerpriis Tytsjerksteradiel. Een mooie erkenning voor de hardwerkende vrijwilligers. Vrijwilliger Jelle van der Meulen neemt ons mee het museum in en vertelt enthousiast over de geschiedenis van het skûtsjesilen, waarom de vrouw zo’n ontzettend belangrijke rol speelde bij de vaart en waar de uitspraak ‘Better in lek skip as in lilk wiif’ vandaan komt.
De uitleg van Van der Meulen is simpel; de vrouw was vroeger verantwoordelijk voor het trekken van het schip, het koken aan boord van het schip en het zorgen voor de kinderen. Als een vrouw kwaad is, doet zij dat alles niet en komt het schip niet vooruit, en loopt alles in het honderd.
In het museum zijn tal van voorwerpen te zien die gebruikt worden bij zowel de vervaardiging van een skûtsje, als het onderhoud ervan. In het Skûtsjemuseum heeft men ervaring met het maken van een schip. Een aantal jaren geleden bouwden de vrijwilligers van het museum een replica van de Aebelina, een prijswinnend schip dat vroeger hoorde bij het dorp Grou. Tegenwoordig wordt er op afspraak met de Aebelina gevaren, en zijn er in de zomer een aantal dagen dat bezoekers voor slechts 15 euro op kunnen stappen aan boord.
In het museum is zijn naast de vele voorwerpen en uitleg over de geschiedenis van het skûtsje ook exposities te zien over de hedendaagse skûtsjesilerij. Toen de wegen beter werden, en de scheepvaart minder noodzakelijk, verdwenen de skûtsjes voor het vervoer over water grotendeels, en kregen de skûtsjes een andere functie: die van wedstrijdschip. Overigens werden ook in de tijd dat skûtsjes met name beroepsmatig gebruikt werden wedstrijden gehouden die de schippers maar wat graag wonnen. Wanneer een wedstrijd gewonnen was verdiende men zoveel geld dat men wel twee of drie vaarten over kon slaan.
Tegenwoordig wordt er in Friesland gevaren bij de SKS of de IFKS. Zomers trekken duizenden mensen naar Friesland om deze wedstrijden bij te wonen. Anno 2014 is dit een hele sportieve aangelegenheid, waarvoor de schippers en hun bemanning al maanden van tevoren aan het oefenen zijn. Voor Earnewâld is het tevens een belangrijke economische aangelegenheid. Het Skûtsjemuseum krijgt mede dankzij het skûtsjesilen zo’n 6000 tot 7000 bezoekers per jaar, en in het dorpje met zo’n 400 inwoners leeft de werkgelegenheid zomers enorm op.
Ieder jaar is er in het museum een wisselexpositie. Dit jaar gaat deze over de befaamde strontrace, welke nog ieder jaar (al is het tegenwoordig met een paar zakjes mest) gevaren wordt.
Algemene informatie:
Adres: De Stripe 12, 9264 TW Earnewâld
Open van 19 april tot en met 28 september op zaterdag en zondag van 13.30 – 17.00 uur. In juli en augustus is het museum iedere dag geopend behalve op maandag. Voor groepen vanaf 10 personen is het museum op afspraak het hele jaar beschikbaar. De entree bedraagt 3 euro, en voor kinderen 1 euro.
Volg Friesland.blog.nl ook op Twitter en Facebook!
Lees ook:Komend weekend 100.000ste bezoeker voor Skûtsjemuseum?
Lees ook:Doetip: Verken de Alde Feanen per sloep
Lees ook:Derde wedstrijddag SKS Skûtsjesilen Earnewâld
Lees ook:Koninklijke familie bezoekt Vlieland
Lees ook:Alle tips Beleef Friesland Water en méér op een rijtje